دانلود منابع آزمون و نمونه سوالات استخدام دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش
برای دانلود روی لینک زیر کلیک کنید:
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش (سوال ...iran-soal.ir › downloads › سوالات-استخدامی-دبیر-زیس...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش از مهم ترین سوالات تخصصی زیست این رشته در آزمون استخدامی دبیر زیست سالهای ۹۴ ، ۹۵ ، ۹۶ ، ۹۷ ، ۹۸ می باشد و....
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش (ویژه ...topsoal.ir › دانلود-سوالات-استخدامی-دبیر-زیست-شناس
۲۸ خرداد ۱۳۹۹ — سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش با اصل منابع عمومی و تخصصی جهت آزمون 99 عرضه شده و این نمونه سوالات استخدامی دبیری زیست ...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش ( ویژه ...www.e-soal.ir › سوالات-استخدامی-تخصصی-دبیر-زیس...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش ای سوال بدون تردید بهترین مجموعه برای آمادگی و موفقیت شما در آزمون سال 1399 خواهد بود.
برنامه نمونه سوالات استخدامی دبیر زیست - دانلود | کافه بازارcafebazaar.ir › برنامه‌ها › آموزش
که برای کسانی که قصد شرکت در آزمون استخدامی دبیر زیست را دارند می تواند پکیج جامعی باشد. برنامه شامل دروس تخصصی : - زیست سلولی و مولکولی - بیوشیمی - ...
نمونه سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی 97-98-99 :: نمونه ...biology-secretary-professional.blog.ir › post › نمونه-سو...
نمونه سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی 97-98-99 برای مشاهده این بسته کلیک کنید ویدیو های کانال دکتر فرزانه دبیر زیست شناسی آپاراتفیلم ویدیو های کانال ...سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی اموزش و پرورش سال 98 ...soal-azmon.ir › سوالات-استخدامی-دبیر-زیست-شناسی-ا...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی اموزش و پرورش سال 98 یکی از سوالات مهم استخدامی می باشد که تیم سوال ازمون با تهیه بهترین سوالات اموزش و پرورش برای امادگی.
نمونه سوالات استخدامی تخصصی دبیر زیست شناسی آموزش و ...medu-soal.ir › سوالات استخدامی › دبیر زیست شناسی
این مجموعه حاوی نمونه سوالات آزمون استخدامی آموزش و پرورش و مناسب برای دروس تخصصی ردیف شغلی دبیر زیست شناسی بوده و { حاوی نمونه سوالات کمک آموزشی ...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش (تطبیق ...www.nashr-estekhdam.ir › سوالات-استخدامی-دبیر-زیس...
۲ فروردین ۱۳۹۹ — سوالات آزمون استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش ۹۹ (عمومی،تخصصی و جزوه). بی شک دریافت و مطالعه مجموعه ای استاندارد و برگرفته از منابع ...
منابع مطالعاتی رشته زیست در آزمون های استخدامی | ایران استخدامiranestekhdam.ir › منابع-استخدامی-رشته-زیست
۱۷ شهریور ۱۳۹۸ — منابع مطالعه دروس تخصصی رشته زیست برای قبولی آزمون های استخدامی ... اکتفای بدون مطالعه منابع به نمونه سوالات استخدامی جهت موفقیت در آزمون های ... سلام خاستم بگم یه کتاب خوب وجامع استخدامی دبیر زیست بهم معرفی کنید.
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش (مجموعه ...soal-estekhdam1.blogsky.com › post-161 › سوالات-استخد...
۱۵ مهر ۱۳۹۸ — سوالات استخدامی دبیری زیست شناسی از آنجاییکه آزمون های استخدامی کشور با استقبال زیاد داوطلبان روبروست و داوطلبان می بایست یک آزمون داغ را ...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش 99 ...estekhdam.in › product › دبیر-زیست-شناسی
توجه سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش جهت آزمون استخدامی سال ۱۳۹۹ هم نمونه سوال و هم درسنامه را به همراه دارد. داوطلبان با مطالعه اصل سوالات استخدامی ...
کتاب استخدامی دبیر زیست - تحصیلات تکمیلیwww.tahsilatetakmili.com › منابع آزمون استخدامی
۱۰ مهر ۱۳۹۹ — بیوشیمی. مختصر مباحث دروس تخصصی دبیر زیست بهمراه نکات مهم هر مبحث. نمونه سوالات دبیری زیست (نمونه تست استخدامی زیست شناسی) به ...
کتابها و منابع آزمون استخدامی دبیر زیست آموزش و پرورشwww.tahsilatetakmili.com › ... › منابع آزمون استخدامی
۲۷ شهریور ۱۳۹۹ — منابع آزمون استخدامی دبیری زیست شناسی, برای استخدامی دبیری زیست چی بخونم, نمونه سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش ...
برچسب نمونه سوالات تخصصی دبیر زیست - «سوال -استخدام ...www.w-estekhdam.ir › tag › نمونه-سوالات-تخصصی-د...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش (مجموعه استثنایی). سوالات استخدامی دبیری زیست شناسی از آنجاییکه آزمون های استخدامی کشور با استقبال زیاد ...
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش - فایل ...file-academy.ir › ... › آموزش و پرورش
سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش با بیش از 4851 عدد نمونه سوال به همراه پاسخ نامه،می تواند به تمام نیاز شما داوطلبین شرکت در آزمون استخدامی.
نمونه سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش 99 ...hdaneshjoo.ir › نمونه-سوالات-دبیر-زیست-شناسی-است...
۲ فروردین ۱۳۹۹ — نمونه سوالات دبیر زیست شناسی استخدامی آموزش و پرورش 99 فرمت : pdf قیمت : 7900 تومان مجموعه ای از سوالات عمومی و تخصصی استخدامی آموزش و ...
سوالات استخدامی۹۸ سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی ...testdoni.ir › سوالات-استخدامی۹۸-سوالات-استخدامی-دب-6
۴ مهر ۱۳۹۸ — در این بخش از وبگاه تاپ سوال به معرفی و تشریح مجموعه کامل سوالات استخدامی دبیر زیست شناسی آموزش و پرورش می پردازیم که حاوی منابع آزمون ...
کتاب آزمون استخدامی دبیر زیست شناسی تالیف علی اصلانیketabiyar.com › کتاب-آزمون-استخدامی-دبیر-زیست-شن...
خرید کتاب آزمون استخدامی دبیر زیست شناسی تالیف علی اصلانی انتشارات آئین طب. ... سوالات این کتاب ترکیبی از سوالات آزمون های استخدامی ادوار گذشته و سوالات ...
کتاب استخدامی دبیر زیست اثر سمیه جنیدی جعفری | آوا کتابavaketab.com › ... › کتاب استخدامی زیست شناسی
توضیحات کتاب موفقیت در آزمون های استخدامی دبیر زیست اثر سمیه جنیدی جعفری. _ شرح و خلاصه درس؛ معرفی نکات برتر؛ تحلیل منابع و آزمون ها. _ سوالات آزمون های ...
استخدامی دبیر زیست (کتاب موفقیت در آزمون های استخدامی ...arahbook.ir › کتاب های استخدامی
توجه : لطفا جهت خرید مجموعه سوالات عمومی دبیر زیست روی کتاب ذیل کلیک نمایید . ... سؤالات ادوار گذشته استخدامی دبیر زیست؛ پاسخنامه تشریحی و تحلیل سؤالات.
اھداف کلی
• -١آشنایی با تاریخچھ علم ژنتیک ٬آزمایشھا، نتایج و قوانین مندل
• -٢آشنایی با برخی از اثرات متقابل ژن بر یکدیگر کھ بر
چگونگی انتقال صفت ھا تأثیر می گذارد.
• -٣آشنایی با برخی مفاھیم و روشھای آماری و توانای استفاده از
آنھا در حل مسائل ژنتیکی
• -۴آشنایی با چگونگی و نتایج دو تقسیم میتوز و میوز و اشکال
مھم تولید مثل در جانداران
• -۵آشنایی با پدیده تعیین جنسیت و نقش عوامل ژنتیکی و محیط
در آن
• -۶آشنایی با ژنھای پیوستھ و پدیده کراسینگ ا ُور و استفاده از
آن جھت تعیین موقعیت ژنھا نسبت بھ یکدیگر.
اھداف کلی
• -٧آشنایی با مکانیسم وقوع نوترکیبی در باکتریھا و ویروسھا.
• -٨آشنایی با برخی از ناھنجاریھا در ساختار و تعداد
کروموزومھای جانداران.
• -٩آشنایی با نقش عوامل برون ھستھ ای در انتقال برخی
صفات وراثتی.
• -١٠آشنایی با مکانیسم وقوع جھشھا، چگونگی ساختار ظریف
ژنتیکی و مکانیسم ژنی در موجودات زنده.
• -١١آشنایی با ساختار فضایی و مولکولی و ویژگی ھای ماده
ژنتیکی موجودات زنده.
• -١٢آشنایی با ژنتیک جمعیت و روابط پیچیده ژنھا با یکدیگر.
جایگاه درس در زیست شناسی
• این درس جزء دروس اختصاصی است.
• دروس آمار زیستی و زیست سلولی و مولکولی پیش نیاز
این درس می باشد.
• ژنیک خود پیش نیاز درس تکامل می باشد.
مبانی ژنتیک
فصل اول
ژنتیک مندلی
مقدمھ
ھدف آموزشی کلی این فصل عبارت است از:
آشنایی با تاریخچھ علم ژنتیک، آزمایشھا، نتایج و قوانین
مندل
ھدفھای جزئی شامل:
تاریخچھ مختصراز علم ژنتیک،
یادگیری اصطلاحات: ژن، جایگاه، جھش، آلل، ناخالص،
خالص، ژن بارز، ژن نھفتھ، ژنھای ھم بارز و نیم بارز،
ژنوتیپ، فنوتیپ، ژنوم، دو رگھ
تاریخچھ
آزمایشھای مندل در خصوص انتقال صفات پایھ و اساس علم
ژنتیک را پی ریزی می کند.
آزمایشھای فراوان دانشمندان ردی و اسپالانزانی و پاستور
نظریھ تولید خود بھ خودی را ردکردند.
در شروع قرن بیستم ویژگیھای عمومی تقسیم میتوز و میوز
بھ کمک میکروسکوپ بررسی می شد.
بررسی پژوھشگرانی مانند بووری نشان داد کھ تقسیم میوز
سبب جدا شدن کروموزومھای ھومولوگ از یکدیگر می شود.
برخی مفاھیم ژنتیکی
ژن: عوامل وراثتی کھ سبب بروز یک صفت زیست
شناختی در یک جاندار می شود.
جایگاه: ھر ژن محل کاملاً مشخصی بر روی کروموزوم
بھ نام لوکوس دارد.
جھش: ھر نوع تغییر پایدار در ماده وراثتی ).(DNA
برخی مفاھیم ژنتیکی
آلل: ژنھای موجود در یک جفت کروموزوم مشابھ و در
جایگاه مشخص
خالص: فردی کھ دارای دو ژن مشابھ بھ ھم داشتھ باشد.
ناخالص: فردی کھ از نظر یک صفت ارثی دو ژن شبیھ
ندارد.
برخی مفاھیم ژنتیکی
ژن بارز: بروز صفات ژنھا
در ھر دو حالت خالص و
ناخالص
ژن مغلوب: ژنھایی کھ فقط در حالت خاص و غیاب ژن
بارز بروز می کنند.
ژنوتیپ: فرمول ژنتیکی و یا ریختھ ھر صفت.
فنوتیپ: خصوصیات ظاھری، زیست شیمی و
فیزیولوژیکی ھر صفت
موجود زنده برای بقا
در مقابل تغییرات محیطی
بخش های هماهنگ
کننده و تنظیم کننده
دستگاه عصبی
غده های درون ریز
2
وظایف عمومی دستگاه عصبی
.1کنترل فعالیت اندام ها و دستگاه ها )مستقیم و غیرمستقیم(
.2هماهنگی و یکپارچگی فعالیت ها )دستگاه ها و اندام های بدن یک مجموعه کامل(
.3ایجاد تطبیق با محیط خارج
.4نشان دهنده سطح تکامل موجود زنده
تطابق عکس العمل اندام های مختلف دستگاه عصبی دریافت تحریکات محیطی
3
دستگاه عصبی بی مهرگان
بی مهرگان دستگاه عصبی ساده دارند )فاقد میلین(
کرم های حلقوی و بند پایان : طناب عصبی در هر بند دارای گره می باشد
خارپوستان : حلقه های عصبی
نرم تنان : دستگاه عصبی بدون بند داشته و دارای گره های عصبی )احشایی،
سری و پایی(
)عقب آبششان و نودی برانش : نورون هایی با جسم سلولی درشت(
)اکتاپودا : مغز که شامل ( 108
4
5
دستگاه عصبی مهره داران
.1سیستم عصبی مرکزی ) (C.N.Sشامل مغز و نخاع
.2دستگاه عصبی محیطی ) (P.N.Sایجاد ارتباط بین محیط و بخش مرکزی
شامل: 12جفت عصب مغزی
31جفت عصب نخاعی
دستگاه عصبی محیطی شامل اعصاب آوران و وابران
سیستم اعصاب پیکری)سوماتیک(
بخش ارادی سیستم اعصاب، به عضلات مختطط اسکلتی،عضلات زبان و ... عصب دهی میکند
سیستم اعصاب خودمختار
کاملاً غیر ارادی، بر اعمال احشاء داخلی بدن ، غدد و ..... نظارت دارد و شامل:
اعصاب سمپاتیکی
اعصاب پاراسمپاتیک
6
7
رشد و تکامل سیستم عصبی
تیغه های عصبی
لوله عصبی
)مغز و نخاع(
عقدهای نخاعی،
ریشه خلفی اعصاب نخاعی،
گره های عصبی مغزی،
بخش مرکزی غده فوق کلیه
8
نورو اکتوپلاست: منشا نورون
اسپونژیوپلاست: بافت هم بند )نوروگلیا(
-1مغز پیشین
-2مغز میانی
-3مغز پسین
بخش های مختلف مغز
تلانسفال : قشرمخ، پیازبویایی، هسته های عدسی و دم دار
دیانسفال : تالاموس، هیپوتالاموس، هیپوفیز پسین، شبکیه چشم
مزنسفال : برجستگی های چهارگانه، پایک های مغزی
متانسفال : مخچه، پل مغزی
میلانسفال : بصل النخاع
9
10
انواع سلول های عصبی:
Neuron
Glial
تعداد سلول های 10 Glialتا 50برابر Neuronهاست . وظیفه این سلول
ها تغذیه، محافظت و پشتیبانی فیزیکی از نرون ها را بر عهده دارند. هرکدام از
این وظایف توسط نوع خاصی از این سلول ها انجام می شوند.
سلول های عصبی
11
ساختمان یک نورون
جسم سلولی، دنریت و آکسون
قدرت ترمیم
هدایت پیام الکتریکی
اندامک ها ).. ,(ER, Rib, Go
تغذیه
12
تقسیم بندی نورون ها بر اساس ساختار
نورون حسی )نورون آوران(
نورون حرکتی )نورون وابران(
نورون رابط )واسطه ی بین دو نورون(
تقسیم بندی نورون ها بر اساس عملکرد
نورون چندقطبی
نورون دوقطبی
نورون تک قطبی
13
تقسیم بندی سلول های نوروگلیا )بافت همبند عصبی(
نوروگلیای مرکزی
آستروسیت )ستاره ای شکل، هسته درشت، ثابت نگه داشتن نورون وپاک سازی(
الیگودندرسیت )حمایت از آکسون، تولید میلین(
میکروگلیا)منشعب،تحرک زیاد، بیگانه خواری در مغز(
سلول های پوشاننده مجاری اپاندیم و بطن ها)ترشح،جذب و انتقال مایع مغزی –نخاعی(
نوروگلیای محیطی )سلول های ماهواره ای(
گلیکوسیت ها
ترمینال گلیکوسیت
شوآن
رمارک
14
15
انتقال دهنده های عصبی
انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که از یک نورون ترشح می شوند و بر
فعالیت نورون دیگر تاثیر می گذارند )نقش تحریکی یا مهاری(. شامل 6گروه:
استیل کولین :
انتقال دهنده بین عصب و عضلات اسکلتی
در پایانه های عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک.
کولینرژیک
تحریکی در عضلات اسکلتی )سدیم( و مهاری در عضلات قلب )پتاسیم(
گیرنده موسکارینی و نیکوتینی
16
کاکتول آمین ها )نورآدرنال، آدرنال، دوپامین( :
پیش ساز . a.aتیروزین
نورآدرنال، آدرنال، دوپامین دوپامین تحریکی یا مهاری
دوپامینرژیک
آسیب منجر به پارکینسون
فعالیت زیاد منجر به اسکیرزوفرنی
5گیرنده دوپامین )مهم ترین (D1 , D2
نور آدرنالین )نور اپی نفرین( نورآدرناژیک
نقش تحریکی یا مهاری
در مغز مسئول کنترل هوشیاری و بیماری
گیرنده های آن، آلفا )تحریکی( و بتا)مهاری(
آدرنال )اپی نفرین( غدد فوق کلیه، نورون آدرنرژیک
انتقال دهنده های عصبی
17
سراتونین :
پیش ساز ترپتوفان
نورون سراتونرژیک
بازدارندگی
در فعالیت های مختلفی از جمله تنظیم درجه حرارت بدن، خواب ، وضعیت
روانی، اشتها دخیل است.
انتقال دهنده های عصبی
18
انتقال دهنده های عصبی
گابا آمینو بوتیریک اسید ): (GABA
پیش ساز گلوتامیک
انتشار وسیع در مغز و نخاع - عمل بازدارندگی
عمل کرد بر اساس یون کلر
دو نوع گیرنده گابای 1و گابای 2
بیماری کره یا دالرقص
گلوتامات، آسپارتات، گلیسین
پیش ساز گلوتامیک
تحریک کننده
بالا بردن سطح هوشیاری
آمینواسید گلیسین، بازدارنده در نخاع و بخش پایینی مغز
باکتری کزاز، عمل گلیسین مهار و باعث بروز انقباضات مداوم عضلات می گردد
19
انتقال دهنده های عصبی
نوروپپتیدها
نورون ها چند نوع پپتید مختلف آزاد می کنند
تعدادی از پپتیدها مثل ماده مخدر )اوپیوئید( است که شامل )آندورفین، انکفالین ها و
دینورفین ها( سرکوب کننده درد )طبیعی(
سه گیرنده مخدری مو، دلتا و کاپا
سایر نوروپپتیدها نقش تعدیل کننده حالات روانی است )در مغز نقش متفاوتی با سایر بافت ها(
20
21
22
23
طبقه بندی حواس :
(1از نظر فیزیولوژیک
(2محل قرار گیری گیرنده
حواس ویژه
حواس سوماتیک
حس مکانیکی : لمس، فشار، ارتعاش، قلقلک و وضعیت بدن
حس حرارتی: حس سرما و حس گرما
حس درد
24
حس خارجی )اکستروسپتور(: سطح بدن
حس داخلی )پروپریورسپتور(:وضعیت فیزیکی،
حس عضلات، تاندون ها و حس فشار از کف پاها
حس احشایی: احشا بدن
حس عمقی: دردهای عمقی
قانون وبر-فخنر )کمیت( و قانون مولر )کیفیت(
رسپتورها ___________ مبدل انرژی
25
تطبیق پذیری
.1تطبیق پذیر )مایسنر(
.2تطبیق ناپذیر )مرکل(
سازشی، بخش
ھای بدون مو،
دور لب و ...
26
سازشی )2
حالت(، شناخت
شکل و اندازه......
غیر سازشی، در
نواحی عمقی،
پیامھای فشار....
غیر سازشی، نوک
انگشتان،......
27
28
29
30
31
مسیرهای بالاروی نخاع:
(1مسیر ستون-پشتی
(2مسیر نخاعی-تالاموسی
(3مسیر نخاعی-مخچه ای
32
33
سیستم ضد دردی
درد یک سیستم آگاه کننده
میزان واکنش بھ درد متفاوت
عامل ایجاد کننده درد: ماده P
مواد اپیوئید بدن: بتااندورفین، انکفالین و دینورفین
مورفین، ھروئین و غیره
.1مکانیسم کنترل دریچھ ای
سیستم ضد دردی بدن
.2سیستم ضد دردی مواد مخدر
34
35
36
37
اعمال بدن بھ وسیلھ دو سیستم عصبی و ھورمونی کنترل میشود کھ بین
این دو سیستم رابطھ متقابل وجود دارد.
اعمال ھورمونھا
(1کنترل محیط داخلی بدن از طریق تنظیم شیمیایی و حجم انھا
(2بھ تغیرات شدید محیط پاسخ داده و کمک بھ غلبھ بدن در محیط ھای اورژانسی
میکند
(3در رشد و نمو دخالت دارد
(4بعضی از اعمال تولید مثلی تولید گامت و باروری و غیره را بر عھده دارد
انواع غدد در بدن
(1غدد برون ریز ) :( Exocrineترشحا ت بھ داخل مجاری و از انجا بھ
داخل حفره بدن و بعد وارد لولھ گوارش یا مجرای دیگر یا سطح بدن میشود
(2غدد درون ریز ) :(Endocrineکھ ترشحاتش وارد فضای خارج
سلولی اطراف سلولھا و بعد وارد مویرگ ھا میشود
(3غدد مختلط: ترشحات بھ صورت درون ریز یا برون ریز می باشند.مثل
دستگاه گوارش
38
پیام آورھای شیمیایی:
(1ھورمونھا : ماده شیمیایی است کھ گروھی از سلولھا یا یک سلول ان را بھ داخل
مایعات بدن ترشح میکند و یک اثر کنترلی فیزیولوژیکی بر روی سایر سلولھا دارد .
(2نوروھورمون ھا :ماده شیمیایی است کھ در سلول ھای نورونی ساختھ میشود و
بھ وسیلھ جریان خون بھ بافت ھدف میرود.
(3نوروترنسمیتر:واسط ھای عصبی شیمیایی ھستند . در سلول عصبی ساختھ
میشود و سژس از طریق انتقال سیناپس بھ سلول بعدی منتقل میشود .
(4پارا ھورمون :شبھ ھورمون ھا ھستند .از غده ھا ترشح نمیشوند ولی در
جریان خون بھ وسیلھ انزیم ھا تبدیل بھ ماده ای میشوند کھ عملکرد ھورمونی دارند
A ng 2 . مثل
(5فرومون:توسط غدد برون ریز ازاد شده و بھ وسیلھ جریان ھوا انتقال می یابند
مثلا با تحریک گیرنده ھای بویایی جنس مخالف باعث جذب دو جنس بھ سوی ھم
دیگر میشوند.
(6فیتو ھورمون ھا:ھورمونھای گیاھی ھستند مثل :ژیبرلین
(7نورومادولاتورھا:نوروھورمون ھایی ھستند کھ علاوه بر نورون ھا از غدد نیز
ترشح میشود یعنی در مغز عملکردنوروترنسمیتری و در محیط عملکرئ ھورمونی
دارند
39
انواع ھورمون بر اساس بافت
ھدف:
(1ھورمونھای موضعی:پس از رھا شدن وارد گردش
خون نمیشود و بھ
صورت موضعی در ھمان جایی کھ رھا شده است عمل
(2میکند .مثل سکرتین ھورمونھای موضعی:از ظریق جریان خون بھ ھمھ
قسمت ھای بدن حمل
شده و موجب بروز واکنش ھای متعدد میگردد. مثل
ادرنالین و نور ادرنالین
(3ھورمونھای اختصاصی:فقط بر روی بافت ھدف اثر
میگذارد چون فقط
این بافتھا دارای گیرنده ھای اختصاصی ھورمون
ھستند .مثل Acth
40
ساختمان شیمیایی هورمون ها
ھورمون ھا از نظر شیمیایی بھ سھ
دستھ تقسیم میشوند.
(1ھورمون ھای استروئیدی
(2ھورمون ھای مشتق از اسید امینھ
تیروزین
(3ھورمون ھای پروتئینی و پلی
(1هورمون های استروئیدی )پیش ساز انها کلسترول(: پپتیدی با مشتقات انھا
• تخمدان استروژن و
پرو ژسترون )محلول در چربی(
• جفت استروژن و
پروژسترون )محلول در چربی(
• بیضھ
تستوسترون)محلول در چربی(
• قشر غده فوق کلیھ کوتیرزول،آلدسترون،و
اندوژن ھا )محلول در چربی(
41
(2هورمون های مشتق از اسید امینه تیروزین :
الف(فرم ید دار ، تیروئید تیروکسین ) (T4وتری یدو
تیرونین))(T3محلول در چربی(
ب(فرم بدون ید ،بخش مرکزی غده فوق گلیھ ادزنالین و
نور ادرنالین )محلول دراب(
کتکول امین =نور ادرنالین ، ادرنالین،دوپامین،ال دوپا، دوپا
)محلول در اب(
(3هورمون های پروتئینی و پلی پپتیدی با مشتقات انها :
| • ھیپوفیز خلفی در اب( |
)OXT,ADHمحلول |
| • پاراتیروئید | پارا تورمون )محلول در اب( |
• ھیپوفیز قدامی ,FSH,LH,ACTH
),GH,TSHمحلول در اب(
• پانکراس انسولین و گلوکاگون
)محلول در اب(
42
سنتز و ذخیره
ھورمون ھا
(1ھورمون ھای پروتئینی
(2ھورمون ھای
کتکول امین
(3ھورمون ھای
تیروئیدی
(4ھورمون ھای pro
سیتوپلا وزیکول ترشحی
سم
ذخیره
زمای کھ تحت تاثیر یک سیگنال قرار بگیرد
سپس ترشح می شود
سنتز در GER
(1ھورمون ھای )Pre-proprotein proغیر فعال( پرو ھورمون تجزیھ در ERدستگاه گلژی
43
(2ھورمون ھای کتکول امین توسط عمل انزیمسنتز سیتوپلاسم ودرون
SER
ادرنالین و نور
ادرنالین
ذخیره
وزیکول ترشحی
(3سنتز ھورمون ھای تیروئیدی بھ صورت اجزائ یک مولکول پروتئین بھ نام
تیروگلوبولین
ذخیره در
فولیکل ھای بزرگ
تیروئید
در زمان لازم بھ
صورت
T3وT4شکستھ شده
در جریان
خون ازاد
می شود
(4ھورمون ھای استروئیدی
ترشح قشر غده فوق کلیھ
،تخمدان،بیضھ وجفت
سلولھای غده
ای کلسترول و مواد
واسطھ
ذخیره
پیش
ساز
در اثر
تحریک
ھورمون نھایی
تشکیل
بلافاصلھ ترشح می
شود
44
•ھورمون اپی نفرین و نور
اپی نفرین
تحریک توسط اعصاب
ترشح بھ سرعت توسط انزیم ھای
بافتی منھدم می گردد
مدت عملکردشان 3-1دقیقھ پس
از تحریک
•ھورمون
تیروئیدی
پس از ترشح
چندین روز وقت لازم دارند تا عملشان
شروع گردد.
رسپتور ھای ھورمونی و فعال شدن
انھا :
ھورمون ھای پروتئینی ھرگز مستقیما روی سلول ھای ھدف اثر نمی گذارد و ابتدا با
رسپتورھای خاص خود در سطح سلول ترکیب شده و سپس سببب بروز واکنش ھای
پشت سر ھم در سلول می شوند.
• رسپتور ھای ھستھ در ارتباط مستقیم با یک یا
چند کرو موزوم ھستند.
• رسپتور ھای ھورمونی مولکول ھای پروتئینی بزرگ و کاملا اختصاصی
ھستند.
رسپتور ھای داخل
سلولی
داخل
سیتوپلاسم
ھورمون ھای
استروئیدی
داخل
ھستھ
ھورمون ھای
تیروئیدی
45
الف( ھورمونھای پلی پپتیدی،پروتئینی
وکتکول آمینی
یون کلسیم ب(
CGM (پ
IP3 (ت
پروستاگلایندین ث(
مکانیسم عمل هورمونها
(1ھورمونھای پلی پپتیدی،پروتئینی وکتکول آمینی
(2ھورمونھای استروئیدی
(3ھورمونھای تیروئیدی
برخی مفاھیم ژنتیکی
•ژنوم: مجموع اطلاعات وراثتی
یک سری کروموزومدو رگھ:
نسلی ایجاد شده از طریق آمیزش
دو ژنوتیپ مختلف.
آزمایشھای مندل و نتایج آنھا
آزمایش بر روی گیاه نخود فرنگی کھ بھ دلایل صورت
گرفت:
جمعیت قابل کنترل این گیاه
گلھای کامل داشتن.
قابل تکثیر با بارور سازی بھ روش چلیپایی
یکسالھ بودن گیاه
دارای صفات مشخص و متعدد کھ مناسب برای
آزمایشھای ژنتیکی می باشد.
گیاه نخود فرنگی
مونوھیبریدیسم
انتخاب دو نمونھ از دانھ ھا با تفاوت از نظر صفت رنگ
گل.
از طریق کشتھای متوالی، بدست آوردن نمونھ ھای خالص.
دو نژاد خالص دارای گل سفید و قرمز بودند.
مندل سپس دانھ ھای گرده پایھ گل سفید را بھ اندام مادۀ پایھ
گل قرمز و گل قرمز بھ اندام پایھ مادۀ گل سفید منتقل کرد.
این عمل را بارور سازی چلیپایی می گویند.
مندل دو نژاد اولیھ گل سفید و گل قرمز را والد نامید.
مونوھیبریدیسم
مونوھیبریدیسم
افراد حاصل از آمیزش این دو نژاد را نسل اول نامید.
افراد نسل اول از طریق خود باروری آمیزش کرده و
افراد نسل دوم بدست آمد.
مونوھیبریدیسم
حدود ۴/٣افراد نسل دوم دارای گل قرمز و ۴/١دارای گل
سفید.
آزمایش دیگر دو نژاد یکی با دانھ با پوست صاف و دیگری
با پوست چروکیده بود.
در نسل اول با باروری بھ روش چلیپایی افراد دارای پوست
صاف ھستند.
با آمیزش افراد نسل اول بھ روش خودباروری، ۴/٣افراد
نسل دوم دارای پوست صاف و ۴/١پوست چروکیده دارند.
مونوھیبریدیسم
در آزمایش سوم ، مندل دو نژاد دیگر از این گیاه را با لپھ
ھای زرد رنگ و سبز رنگ انتخاب کرد.
در نتیجۀ آمیزش این دو نوع گیاه با یکدیگر، تمام افراد
نسل اول با لپھ ھای زرد ھستند.
افراد نسل اول بھ روش خودباروری آمیزش داده شدند.
در میان افراد نسل دوم ۶٠٢٢دانھ با لپھ ھای زرد و
٢٠٠١دانھ با لپھ ھای سبز تشخیص داده شد.
نسبت بین تعداد این دو گروه نیز حدودا ً ۴/٣بھ ۴/١است
) ٣بھ .(١
قانون اول مندل
مندل از این آزمایشھا چنین نتیجھ گیری می کند کھ افراد
ھیبرید )دورگھ ( نسل اول از ھریک از والدین خود یک
عامل وراثتی دریافت می کنند. )مندل عامل کنترل کنندۀ
صفات را فاکتورنامگذاری کرد(.
او رنگ زرد یا عامل زرد را با علامت " "Yو رنگ سبز
علامت " "yرا انتخاب می کند.
بنابراین ، افراد نسل اول بھ صورت Yyمشخص می
شوند.
قانون اول مندل
دی ھیبریدیسم
مندل ، علاوه بر انجام
آمیزشھای مونوھیبرید،
آمیزشھای دی ھیبرید نیز
ترتیب داد.
دراین نوع آمیزش ،
والدین در دو صفت
متفاوت و یا دو جفت
ژن با یکدیگر تفاوت
دارند.
قانون دوم مندل
اگر ژنوتیپ والد صاف زرد را بھ صورت YYRRو
ژنوتیپ والد چروکیده سبز را بھ صورت yyrrنشان
دھیم
قانون دوم مندل
آزمون چلیپایی
تری ھیبریدیسم
تری ھیبریدیسم آمیزش بین دو جاندار خالص است
کھ از لحاظ سھ صفت ارثی با یکدیگر تفاوت داشتھ
باشند. افراد حاصل از چنین آمیزشی را تری ھیبرید
می نامند.
تری ھیبریدیسم
مثال
- فردی با ژنوتیپ ،AaBbچند نوع گامت می تواند تولید
کند؟
پاسخ : ٢٢نوع، چون فرد مزبور در دو صفت Aو B
ناخالصی دارد، پس :
نوع ٢٢=۴کھ عبارت اند از .ab ،aB ،Ab ،AB
- فردی واجد ژنوتیپ ،AaBBچند نوع گامت تولید می کند؟
پاسخ : ٢١نوع، زیرا فرد مزبور فقط صفت Aناخالصی دارد
و برای صفت Bھوموزیگوت است ، پس: نوع ٢١ =٢کھ
شامل ABو aBاست.
ژنھای ھم بارز و نیم بارز
آلل ھای ھم بارز: چنانچھ در میان آلل ھای یک صفت
رابطھ ؤ بارزیت و نھفتگی وجود نداشتھ باشد و فعالیت
ھر دو آلل در بروز صفت موردنظر یکسان باشد، دو آلل
را نسبت بھ یکدیگر ھم بارزمی نامند .
در انسان ، سیستم خونی ABOتحت کنترل سھ آلل
B ،Aو Oو است . آلل Oنسبت بھ Aو Bنھفتھاست.
میان دو آلل Aو Bرابطۀ ھم بارزی وجود دارد.
سیستم خونی انسان
آلل ھای نیم بارز
نیم بارز بھ آلل ھایی گفتھ می شود کھ ھر کدام از
آنھا در نبود دیگری، صفات ویژۀ بھ خود را ظاھر می
سازد.
ولی ھنگامی کھ در کنار ھم قرار گیرند ) فرد حامل
آنھا بھ صورت ھتروزیگوت(، صفات حد واسط آن دو
بروز می کند.
علت این پدیده فقدان بارزیت کامل دو آلل نسبت بھ
یکدیگر است .
آلل ھای نیم بارز
آلل ھای نیم بارز
سوال
-١ افرادی با ژنوتیپھای زیر ھر کدام چند نوع یاختۀ
جنسی تولید می کند؟
aabb (الف
aaBb (ب
AAbb (ج
AaBb (د
AABbCC (ه
AaBbCc (و
سوال
-٢ آمیزش میان دو فرد با ژنوتیپ AaBbCcمورد
نظراست در این صورت :
الف( چھ نسبتی از فرزندان آنھا فنوتیپ abcدارند؟
ب( چھ نسبتی از فرزندان آنھا فنوتیپ ABcدارند؟
ج( چھ نسبتی از فرزندان آنھا ژنوتیپ aaBbccدارند؟
-٣ انواع ژنوتیپھای ممکن در گیاه نخود را کھ واجد
دانھ ھای صاف و لپھ ھای زرد است بنویسید .
مبانی ژنتیک
فصل دوم
اثر متقابل ژنھا بر یکدیگر
مقدمھ
ھدف آموزشی کلی این فصل عبارت است از:
آشنایی با برخی از اثرات متقابل ژن بریکدیگرکھ برچگونگی
انتقال صفت ھا تاَثیرمی گذارد.
ضمن تعریف واژه ھا واصطلاحات زیر، آنھا را بر حسب
مورد شناسایی کنید:
اپیستازی، اپیستاتیک، ھیپوستاتیک وآتاویسم.
بر اساس نسبتھای فنوتیپی بھ دست آمده دریک آمیزش، نوع
اپیستازی را تشخیص دھید.
بر اساس نسبتھای فنوتیپی بھ دست آمده دریک آمیزش، ژن
اپیستاتیک وژن ھیپوستاتیک را تشخیص دھید.
علت متفاوت بودن نسبتھای فنوتیپی ناشی ازاثرمتقابل ژنھا
بصورت علمی ومنطقی ارائھ دھید.
اپیستازی )روایستایی(
اپیستازی پدیده ای است کھ در آن تظاھرات فنوتیپی یک
ژن توسط یک ژن غیرآلل )موجود در جایگاه ژنی دیگر(
پوشانیده می شود.
ژن پوشاننده را اپیستاتیک و ژنی را کھ تظاھراتش پوشیده
می شود ھیپوستاتیک می نامند.
در این پدیده، ماھیت ژن ھیپوستاتیک تغییرنمی کند و ممکن
است چندین نسل بھ صورت مخفی و پوشیده باقی
بماند.
اپیستازی با نسبت ٩:٣:٣:١
در اوایل قرن بیستم ، ادامۀ پژوھشھا مندل توسط بیتسون
وپانت بر روی جانداران مختلف، از جملھ مرغ و خروس
اھلی، انجام گرفت.
در یکی ازاین آزمایشھا، شکل تاج این پرنده مورد توجھ و
بررسی قرار می گیرد.
پرسشی کھ پیش می آید این است کھ آیا در بروز این صفات
فقط یک ژن شرکت دارند؟
اپیستازی با نسبت ٩:٣:٣:١
در پاسخ بھ این پرسش، بیتسون و پانت آمیزش جدیدی را
ترتیب می دھند کھ درآن یک نژاد تاج گل سرخی و نژاد
دیگر تاج نخودی دارد.
حاصل این آمیزش ظھور افرادی با تاج گردویی است.
در نسل دوم ٩١۶افراد تاج گردویی، ٣١۶تاج گل
سرخی، ٣١۶تاج نخودی و ١١۶تاج ساده دارند.
یعنی دراینجا نیزھمان نسبت ٩:٣:٣:١حاصل از آمیزش
دو دی ھیبرید بھ دست می آید.
پس می توان نتیجھ گرفت کھ در واقع دو جفت ژن
در بروز صفات یاد شده دخالت دارند.
اپیستازی با نسبت فنوتیپی ٩:٧
تجربھ دومی کھ چگونگی عمل ژنھای اپیستاتیک را نشان
می دھد آمیزشی است کھ توسط بیتسون و پانت میان دو نژاد
از گیاه خل ّر وحشی ترتیب داده شد.
رنگ گل در این گیاھان متفاوت و متنوع است ، آنھا دو
نژاد از گیاه مزبور را کھ گلھای سفید رنگ دارند با
یکدیگر آمیزش دادند.
و با کمال شگفتی مشاھده می کنند کھ تمام افراد نسل
اول دارای گلھای رنگین اند
